Astronomet zbulojne ndryshime ne temperaturen rreth Vrimave te Zeza

Per here te pare, shkencetaret kane matur shpejtesine e temperaturave qe ndryshojne ne gazin e nxehte qe del nga nje vrime e zeze. Keto “erera ultra te shpejta” krijohen nga disqe materiere perreth vrimave te zeza.

Ererat, sipas matjeve te reja te nje vrime te zeze supermasive te afert, te marra me teleskopin e NASA’s NuSTAR, mund te nxehen dhe ftohen ne nje periudhe prej vetem disa oresh. Vrima e zeze ndodhet ne galaktiken aktive IRAS 13224-3809 ne yjesine e Centaurus . Shkencetaret i raportojne keto gjetje, duke perdorur te dhenat nga NuSTAR dhe teleskopi XMM-Newton i ESA’S — Agjencise Hapesinore Europiane, ne revisten Nature.

“Ne e dime se vrimat e zeza supermassive ndikojne ne mjedisin e galaktikave te tyre pritese, dhe ererat e fuqishme qe dalin nga vrima e zeze mund te jene nje mjet per ta bere kete”, thote hulumtuesi kryesor i NuSTAR, profesoresh Fiona Harrison ne Caltech ne Pasadena. “Ndryshueshmeria e shpejte, e verejtur per here te pare, po siguron te dhena se si formohen keto ere dhe sa energji mund te kryejne ne galaktike”

Artikulli i plote nga Caltech ose nga ESA:

http://www.caltech.edu/news/temperature-swings-black-hole-winds-measured-first-time-54263 & http://sci.esa.int/xmm-newton/58858-rapid-changes-point-to-origin-of-ultra-fast-black-hole-winds/

Per me shume rreth NuSTAR, vizitoni: https://www.nasa.gov/mission_pages/nustar/main/index.html